Είναι η εργασιομανία, η "μάσκα" της κατάθλιψης;

από την Αλεξάνδρα Παυλέτση – Στεφανή

Εργασιομανής είναι το άτομο που δουλεύει ασταμάτητα, χωρίς να ξεκουράζεται και αποτελεί μόνη του προτεραιότητα του η εργασία του, με αποτέλεσμα να ανταγωνίζεται όλες τις άλλες πτυχές της ζωής του. Συνήθως παραμελούν την οικογένεια τους και τα κοντινά τους πρόσωπα και όταν δε δουλεύουν έχουν ενοχές κα αισθάνονται μεγάλο κενό.

Τα άτομα με εργασιομανία μεταδίδουν την ενέργεια τους και ανεβάζουν την ψυχολογία λιγότερο τολμηρών ατόμων. Ένα άλλο υπέρ είναι ότι βρίσκουν λύσεις και βγάζουν συνεργάτες ή συντρόφους από αδιέξοδα. Γενικά, οι άλλοι βασίζονται σε αυτούς και νιώθουν ασφάλεια δίπλα τους. Μια άλλη θετική συνέπεια της εργασιομανίας είναι ότι τα άτομα συνήθως έχουν μια καλή επαγγελματική πορεία, καθώς αφιερώνονται στην κυριολεξία στη δουλειά τους. Από την άλλη, όμως  δεν μπορούν να χαρούν την επαγγελματική τους επιτυχία, αφού μόλις κατακτήσουν ένα στόχο αυτόματα σκέφτονται τον επόμενο. Έτσι, δεν παίρνουν ικανοποίηση από τη δουλειά τους και δε σκέφτονται θετικά για τον εαυτό τους. Πάντα πιστεύουν ότι θα μπορούσαν καλύτερα με αποτέλεσμα πάντα να υπάρχει η αίσθηση του ανικανοποίητου.

Η στάση τους αυτή, λοιπόν επηρεάζει αρνητικά τον εαυτό τους, καθώς γίνονται νευρωτικοί κα δεν μπορούν να ηρεμήσουν. Ακόμα και αν δεν έχουν κάτι να κάνουν βρίσκουν αφορμές για δράση. Αυτό έχει σαν συνέπεια να απομακρύνονται από τα κοντινά τους πρόσωπα και δύσκολα οι άλλοι αντέχουν τους ρυθμούς τους. Ένα άλλο μείον των εργασιομανών είναι ότι βλέπουν τους ανθρώπους που λειτουργούν με φυσιολογικούς ρυθμούς τεμπέληδες. Έτσι, απορρίπτουν εύκολα τους άλλους και πολύ συχνά μένουν μόνοι. Δυστυχώς μπορεί να γίνουν θύματα εκμετάλλευσης καθώς οι άλλοι μένουν κοντά τους για να ωφελούνται από τη δύναμη και την προσφορά τους. Γενικά, τους ανθρώπους που τους χαρακτηρίζει η εργασιομανία, τους χαρακτηρίζει και η έλλειψη χαράς και ικανοποίησης.

 Πολλές φορές η εργασιομανία είναι η «μάσκα» της κατάθλιψης.

Τα άτομα με εργασιομανία είναι:

• Ενεργητικά και πολλές φορές υπερκινητικά.
• Δεν εμπιστεύονται τους συνεργάτες τους, παρόλο που υποστηρίζουν το αντίθετο, και θέλουν όλα να περνάνε από το χέρι τους.
• Νιώθουν πως έχουν τον έλεγχο και βεβαιώνονται ότι όλα γίνονται τέλεια.
• Συνήθως, είναι λάτρης της εξουσίας και ενίοτε του χρήματος.
• Αναζητά το καινούριο που θα προκαλέσει την αδρεναλίνη του, διαφορετικά πλήττει.
• Χαρακτηριστικό του εργασιομανή είναι ότι γίνεται πολύ ευχάριστος στις παρέες όταν όλα πάνε όπως τα θέλει, ενώ σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να γίνει πολύ νευρικός.
• Αισθάνονται συνεχώς κόπωση, ένταση και εκνευρισμό.
• Δυσκολεύονται να κοιμηθούν ή έχουν συχνές αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου τους.
• Εμφανίζουν ψυχοσωματικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλο, αϋπνίες, δυσκολίες στην αναπνοή, ταχυκαρδία ή έλκος.

Γενικά αυτό που διαχωρίζει τα άτομα με εργασιομανία από τα άτομα που έχουν διάθεση για δουλειά είναι ότι οι δεύτεροι αν το θελήσουν, μπορούν να χαλαρώσουν και να ξεχωρίσουν τη δουλειά από την προσωπική τους ζωή, σε αντίθεση με τους εργασιομανείς.

Τα άτομα με εργασιομανία συνήθως κρύβουν μια τεράστια θλίψη  και σε πολλές περιπτώσεις κατάθλιψη. Τα άτομα αυτά μέσω της έντονης δουλειάς, βρίσκουν διέξοδο από τα πραγματικά τους προβλήματα και προσπαθούν να καλύψουν το κενό που νιώθουν. Έχουν διαρκή απασχόληση για να μη χρειαστεί να αντιμετωπίσουν τον εαυτό τους. Συμβαίνει συχνά στις περιπτώσεις όταν κάποιος από το ζευγάρι θέλει να αποφύγει το σύντροφό του, γιατί δε νιώθει καλά μέσα στη σχέση ή στο γάμο. Στην ουσία θέλει να αποφύγει την αντιμετώπιση του προβλήματος και να την αναβάλλει, λείποντας όλη μέρα στη δουλειά. Πολλά άτομα καταφεύγουν στην εργασιομανία, γιατί δεν εμπιστεύονται τον εαυτό τους. Νομίζουν ότι δε θα έχουν τη δυνατότητα να κρατήσουν το μέτρο. Οπότε ή δε θα κάνουν τίποτα ή θα δουλεύουν όλη μέρα. Έρευνες έχουν δείξει ότι η ανάλωση υπερβολικού χρόνου στη δουλειά επηρεάζει την ορθή κρίση και πολλές φορές οδηγεί σε λανθασμένες αποφάσεις.

Η Αλεξάνδρα Παυλέτση – Στεφανή είναι BSc Ψυχολόγος, MSc Προαγωγή Ψυχικής Υγείας και Πρόληψη Ψυχιατρκών Διαταραχών, alexandra.pavletsistefani@gmail.com