Skip to main content

Νιώθεις θύμα στη σχέση σου;

από την Ελένη Αϋφαντή

Πολλές ανθρώπινες σχέσεις λειτουργούν ανταγωνιστικά έχοντας τη σφραγίδα «Θύτης-Θύμα». Τα θύματα είναι συνήθως ενοχικά άτομα, που δεν διεκδικούν πράγματα για τον εαυτό τους ενώ ταυτόχρονα αισθάνονται διαρκώς ότι τους αδικούν.

Και τι άλλο μπορούν να προσελκύσουν αυτά τα άτομα στη ζωή τους εκτός από θύτες; Ανθρώπους, δηλαδή, που εκμεταλλεύονται, που δεν υπολογίζουν, που θέλουν να χειραγωγούν τον άλλο. Όσο μεγαλύτερα θύματα είμαστε, τόσο πιο ισχυρούς θύτες θα συναντάμε… Και κάθε φορά που έρχονται (ή μάλλον τους καλούμε) στο δρόμο μας, αισθανόμαστε ότι όλα πάνε στραβά. Ότι η ζωή μας δείχνει το πιο σκληρό της πρόσωπο. Όμως, αν κοιτάξουμε καλύτερα, θα αντιληφθούμε πως είμαστε εμείς οι ίδιοι που σαμποτάρουμε τον εαυτό μας, που βάζουμε τρικλοποδιά στην ευτυχία μας…

Το προφίλ του θύματος

Διακρίνεται από χαμηλή αυτοπεποίθηση, από την τάση να αποφεύγει να αναλάβει την ευθύνη των πράξεών τους, να αξιολογεί και να διαχειρίζεται τα αρνητικά συναισθήματά του. Συνήθως αισθάνεται πελώριες ενοχές και ντροπή και παρότι κατηγορεί τους άλλους για την «ατυχία» του, την ίδια στιγμή υπακούει άβουλα στις επιθυμίες τρίτων βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τον εαυτό του.

Αυτή η σχέση εξάρτησης που στην ουσία έχει το θύμα με το θύτη δεν συναντάται μονάχα σε περιπτώσεις παραβατικής συμπεριφοράς, αλλά σε όλο το φάσμα των διαπροσωπικών μας σχέσεων: στις επαγγελματικές μας επαφές, στη σχέση μας με την κολλητή ή με το σύντροφό μας.

Η υιοθέτηση της ψυχοσύνθεσης του θύματος μπορεί κυριολεκτικά να μας παραλύσει, αποτρέποντάς μας να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις για εμάς τους ίδιους, να χαράξουμε τη δική μας πορεία, να αποκτήσουμε υγιείς σχέσεις με τους γύρω μας.

Πάντα, όμως, έρχεται μια μέρα που ξεχειλίζει το ποτήρι. Η στιγμή που συνειδητοποιούμε πως αξίζει να δώσουμε στον εαυτό μας όλα όσα του ανήκουν. Να σταματήσουμε να παρακαλούμε να φύγουν από το δρόμο μας οι θύτες, αλλά να παλέψουμε. Μόνο αν αλλάξουμε Εμείς, θα πάψουμε να νοιώθουμε ότι έχουμε όλο τον κόσμο εναντίον μας. Θα επιλέξουμε να είμαστε «πολεμιστές και όχι θύματα». Και αυτό μπορεί να συμβεί όταν αντιληφθούμε από πού πηγάζει αυτή η παθητική μας στάση και επιστρατεύοντας στοχευμένες στρατηγικές που θα μας φέρουν ξανά στην επιφάνεια.

Η Ελένη Αϋφαντή είναι σύμβουλος Προσωπικής Ανάπτυξης (LifeCoach), εκπαιδευμένη στη Συστημική Ψυχιατρική και τη Διαχείριση Αρνητικών Καταστάσεων.