Skip to main content

Διατροφή: Μπορεί να γίνει ιδανική λόγω ψυχολογίας;

από τη Λουκία Τζωρτζακάκη

Η σύνδεση της ψυχικής υγείας με τη διατροφή έχει απασχολήσει αρκετά την επιστημονική κοινότητα τα τελευταία χρόνια. Πολλές μελέτες επιβεβαιώνουν την επίδραση της διατροφής στην κατάθλιψη, τη γνωστική λειτουργία και την άνοια. Η σύνδεση αυτή είναι λογικό να υφίσταται, αν αναλογιστεί κανείς ότι τα θρεπτικά συστατικά λειτουργούν ως δομικά υλικά για την ορθή λειτουργία του νευρικού συστήματος. 

Πέρα από όλες τις υπόλοιπες καταστάσεις που μπορούν να βάλουν «τρικλοποδιά» στη διατροφή μας, η ψυχολογία είναι η βασικότερη. Όταν είμαστε στεναχωρημένοι βρίσκουμε καταφύγιο στο φαγητό και όταν είμαστε χαρούμενοι πάμε για φαγητό να το γιορτάσουμε.

Η κακή διατροφή και η κακή ψυχολογία είναι ένας φαύλος κύκλος: η κακή ψυχολογία μπορεί να οδηγήσει σε κακή διατροφή αλλά και η κακή διατροφή μπορεί να επιδεινώσει την κακή ψυχολογία, αφού ελλείψεις θρεπτικών συστατικών αυξάνουν την πιθανότητα κατάθλιψης.

Τι μπορούμε να κάνουμε:

  • Καταρχήν, να το αναγνωρίσουμε: είναι σημαντικό να γνωρίζουμε γιατί τρώμε κάθε στιγμή ποιο συναίσθημα μας ωθεί και ποια συναισθηματική ανάγκη προσπαθούμε να καλύψουμε με το φαγητό.
  • Δεύτερον, να το εκλογικέψουμε: το φαγητό υπάρχει για να καλύπτει την ανάγκη της βιολογικής επιβίωσης και οποιοσδήποτε παραπάνω ρόλος αποτελεί ανθρώπινο δημιούργημα.
  • Τρίτον, να το αποσυνδέσουμε: προκειμένου να έχουμε μία σωστή σχέση με το φαγητό, πρέπει να ακολουθούμε μόνο το αίσθημα της πείνας και του κορεσμού. Πρέπει να βρούμε μία εναλλακτική δραστηριότητα να μπει στη θέση της. Επιλέξτε κάτι που σας αρέσει, σας δίνει ευχαρίστηση και δεν είναι συμβατό με την κατανάλωση φαγητού όπως μία βόλτα στην παραλία, η ενασχόληση με το κατοικίδιο σας, η επικοινωνία με ένα φίλο που έχετε καιρό να δείτε κλπ. 
  • Nα οπλιστούμε με επιμονή αλλά και υπομονή: είναι μάλλον ουτοπικό να πιστεύουμε πως θα αλλάξουμε τη βάση του τρόπου σκέψης μας από τη μία μέρα στην άλλη, οπότε είναι σκόπιμο να είμαστε προετοιμασμένοι για στιγμές αδυναμίας αλλά και στιγμές πολύ επιτυχημένες.
  • Ο εγκέφαλος λοιπόν μαθαίνει, εκπαιδεύεται, θυμάται, ακόμα και αν δε γίνεται αυτό συνειδητά (με τη βούλησή μας). Έτσι, έχει την ιδιότητα να θυμάται ποια ουσία ή κατάσταση του προκαλεί εύκολα και γρήγορα (χωρίς πολύ κόπο) την κατάσταση ηρεμίας ή ικανοποίησης που αποζητάει, και εκπαιδεύεται εύκολα να ανατρέχει κατευθείαν σε αυτή την ουσία. Για παράδειγμα, υδατάνθρακες κάθε φορά που ο άνθρωπος δε νιώθει ευτυχισμένος (πρόκειται γι’ αυτό που πολλοί αποκαλούν «λιγούρα»), ή όταν είναι άυπνος ή όταν νιώθει κόπωση. Όταν όμως αυτό γίνεται συχνά και για μεγάλο χρονικό διάστημα, οδηγεί σε αύξηση βάρους, σε ενοχικά συναισθήματα, σε αίσθηση απώλειας ελέγχου, ακόμα και σε κατάθλιψη. 

Η Λουκία Τζωρτζακάκη είναι Συνθετική Ψυχολόγος, Πιστοποιημένη coach.